بسم الله الرّحمن الرّحیم
بانو امالبنین یکی از بانوان تراز جهان تشیع است که میتواند الگوی مناسبی برای تمام زنان باشد. فضل و شرافت ایشان در همسری امیرالمؤمنین علیهالسلام و یا مادری ابوالفضلالعباس خلاصه نمیشود. بلکه گوهر وجودی ایشان دارای ویژگیهای منحصربهفردی بود که جایگاه همسری ولیالله و مادری علمدار کربلا بر آن فضایل افزود.
طهارت نسب و شجاعت موروثی خاندان بنیکلاب که حضرت امالبنین در آن رشد یافته بود ملاک ازدواج علی علیهالسلام با ایشان بود.
بسم الله الرحمن الرحیم
و لا حول و لا قوة الا بالله العلی العظیم
مادر امام حسن عسکری علیه السلام زنی بسیار با فضیلت و صالح بودند و امین و مورد اعتماد امام علیه السلام. در روایات گوشه ای از اقدامات و فضایل ایشان نقل شده است و بخشی از آن در این یادداشت آورده شده است.
در منابع تاریخی و روایی برای مادر گرانقدر امام حسن عسکری علیه السلام چند نام بیان شده، که عبارتند از: حُدَیْث، حُدَیْثه، حَرْبیّه، سَلیل، سَمانه و سُوسَن.1
زمانی که سلیل ـ مادر امام عسکری علیه السلام ـ به محضر امام هادی علیه السلام رسید، آن حضرت (در ستایش و مدح او) فرمود:
«سلیل، مسلولةٌ من الآفات و العاهات و الأرجاس و الأدناس (الأنجاس)؛ سلیل، از بدی ها، پلیدی ها، زشتی ها، ناپاکی ها و آلودگی ها، پاک و عاری است.»2
بسم الله النّور
عَنِ الْکَاظِمِ ع قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی فَمَا کَانَ بَعْدَ خُرُوجِ الْمَلَائِکَةِ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ ص قَالَ فَقَالَ ثُمَّ دَعَا عَلِیّاً وَ فَاطِمَةَ وَ الْحَسَنَ وَ الْحُسَیْنَ ع وَ قَالَ لِمَنْ فِی بَیْتِهِ اخْرُجُوا عَنِّی وَ قَالَ لِأُمِّ سَلَمَةَ کُونِی عَلَى الْبَابِ فَلَا یَقْرَبْهُ أَحَدٌ فَفَلَعَتْ
به پدرم امام صادق علیهالسلام عرض کردم: پس از آن که فرشتگان از پیش پیامبر خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلم بیرون رفتند، چه شد؟ فرمود: آن بزرگوار، حضرت علی و فاطمه و حسن و حسین علیه السلام را نزد خود خواند و به همه افرادی که آنجا بودند، دستور داد بیرون روند. و به اُمسلمه فرمود: بر درِ خانه بایست تا کسی وارد نشود،
بسم الله النّور
مادر امیرالمؤمنین علیهالسلام، به لحاظ شرافت و مرتبت از زنان پیش از خود برتری داشتند که مقام مادری علی علیهالسلام به ایشان عنایت شد. وجودی که پذیرای چنین حمل عظیمالشأنی میشود، باید أطیب و أطهر باشد و به لحاظ نسب، محصول أصلاب الشامخه و أرحام المطهره باشد کما این که مولود این رحم نیز، به شکل أتمّ و أکمل واجد این خصوصیت بودند. امیرالمؤمنین اولین هاشمی بودند که از طرف پدر و مادر به هاشمیان میرسیدند.[1]
بسم الله النّور
بخش اوّل را در اینجا مطالعه بفرمایید.
قَالَتْ إِحْدَاهُمَا یَا أَبَتِ اسْتَأْجِرْهُ إِنَّ خَیْرَ مَنِ اسْتَأْجَرْتَ الْقَوِیُّ الْأَمِینُ
"یکی از دو دختران گفت: پدر او را استخدام کن که بهترین کسى است که استخدام مىکنى هم نیرومند [و هم] در خور اعتماد است."
بسم الله النّور
در ذیل آیهی شریفه 24 و 25 سوره مبارکه ابراهیم[1] در منابع روایی مختلف، روایتی زیبا با مفهومی عمیق آمده است.
سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع عَنْ قَوْلِ اللَّهِ تَعَالَى کَشَجَرَةٍ طَیِّبَةٍ أَصْلُها ثابِتٌ وَ فَرْعُها فِی السَّماءِ تُؤْتِی أُکُلَها کُلَّ حِینٍ بِإِذْنِ رَبِّها فَقَالَ الشَّجَرَةُ رَسُولُ اللَّهِ نَسَبُهُ ثَابِتٌ فِی بَنِی هَاشِمٍ وَ فَرْعُ الشَّجَرَةِ عَلِیٌّ وَ عُنْصُرُ الشَّجَرَةِ فَاطِمَةُ وَ أَغْصَانُهَا الْأَئِمَّةُ وَ وَرَقُهَا الشِّیعَةُ وَ إِنَّ الرَّجُلَ مِنْهُمْ لَیَمُوتُ فَتَسْقُطُ مِنْهَا وَرَقَةٌ وَ إِنَّ الْمَوْلُودَ مِنْهُمْ لَیُولَدُ فَتُورِقُ وَرَقَةً قَالَ قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاکَ قَوْلُهُ تَعَالَى تُؤْتِی أُکُلَها کُلَّ حِینٍ بِإِذْنِ رَبِّها قَالَ هُوَ مَا یَخْرُجُ مِنَ الْإِمَامِ مِنَ الْحَلَالِ وَ الْحَرَامِ فِی کُلِّ سَنَةٍ إِلَى شِیعَتِهِ.[2]
بسم الله النّور
در روایت امام صادق علیهالصّلاةوالسّلام چنین است که فرشتگان الهی نزد فاطمه زهرا سلاماللَّهعلیها می آمدند؛ با او حرف می زدند و آیات الهی را بر او می خواندند؛ همان تعبیراتی که نسبت به مریم، علیهاسلام در قرآن هست که: «ان اللَّه اصطفیک و طهّرک و اصطفیک علی نساء العالمین» این عبارات را فرشتگان به فاطمه زهرا سلاماللَّهعلیها خطاب میکردند و می گفتند: «یا فاطمة، انّ اللَّه اصطفیک و طهَّرک؛» خدا تو را برگزیده و پاک قراردادهاست. «و اصطفیک علی النساء العالمین؛» تو را بر زنان عالم برتری دادهاست.
بسم الله النّور
در چند آیه از سوره قصص، به ماجرای ازدواج حضرت موسی و دختران شعیب پرداخته شده است که دربرگیرنده ظرایف و نکات حکیمانه ای است. تفسیر این آیات توسط استاد گرانقدر سرکار خانم بروجردی در سلسله جلسات «قصص قرآن» انجام شده است که بخشی از آن را مرور خواهیم کرد.