صالحات

بسم الله الرحمن الرحیم

و لا حول و لا قوة الا بالله العلی العظیم

مادر امام حسن عسکری علیه السلام زنی بسیار با فضیلت و صالح بودند و امین و مورد اعتماد امام علیه السلام. در روایات گوشه ای از اقدامات و فضایل ایشان نقل شده است و بخشی از آن در این یادداشت آورده شده است.

در منابع تاریخی و روایی برای مادر گرانقدر امام حسن عسکری علیه السلام چند نام بیان شده، که عبارتند از: حُدَیْث، حُدَیْثه، حَرْبیّه، سَلیل، سَمانه و سُوسَن.¹

زمانی که سلیل ـ مادر امام عسکری علیه السلام ـ به محضر امام هادی علیه السلام رسید، آن حضرت (در ستایش و مدح او) فرمود:

«سلیل، مسلولةٌ من الآفات و العاهات و الأرجاس و الأدناس (الأنجاس)؛ سلیل، از بدی ها، پلیدی ها، زشتی ها، ناپاکی ها و آلودگی ها، پاک و عاری است.»²

بسم الله النّور

تعریفی که در مطلب گذشته از «چیستی حضور اجتماعی زنان» ارائه شد تا حدودی در صحبت های امام خامنه ای حفظه الله هم مستتر است.

 زن در تمام صحنه های اجتماعی هم می تواند شرکت کند، درس بخواند، درس بدهد، کسب کند، شغل اداری بگیرد، کارگری کند و تمام فعالیت های اجتماعی و سیاسی و مبارزاتی را که مرد در جامعه انجام می دهد، زن هم با حجاب انجام دهد.¹

زن بایستی در میدان تلاش و جهاد عمومی و فعالیّت های مشروع همگانی و در صحنه ی مبارزه با دشمن و در زمینه های سازندگی به اشکال گوناگون و در طیف وسیع شرکت و حضور داشته باشند.²

بسم الله النّور

در مطلب حضور اجتماعی زن اشاره شد که برای فهم مسئله باید سه پرسش اساسی را مطرح کنیم تا شاخصی برای تبیین موضوع به دست آید.

پرسش اول سوال از چیستی حضور اجتماعی زن است. یعنی باید ماهیت حضور اجتماعی زن با پاسخ به این پرسش تبیین شود.

آن چه در فهم عامه از حضور اجتماعی زن درک می شود حضور او در عرصه اشتغال  و تحصیل و حضور شاخص سیاسی است (مثل نمایندگی مجلس و ...). این درک فقط بخشی از درک صحیح از چیستی حضور اجتماعی زن است.

در ابتدا باید تعریفی از حضور اجتماعی ارائه شود. اولین مؤلفه ی حضور اجتماعی، غیبت از خانه و خانواده است. یعنی زنی که حضور اجتماعی دارد از فضای خانه و خانواده غایب است. پس حضور اجتماعی در خارج از محیط خانه تعریف می شود.

این بخش از تعریف را شاید می توانستیم در 20 سال گذشته به کار ببریم اما امروزه با ظهور تکنولوژی، اینترنت، شبکه های اجتماعی، وبلاگ، سایت و ... نمی توان حضور اجتماعی یک زن و حتی یک مرد را در حضور بیرون از خانه خلاصه کرد.

بسم الله النّور

مسئولیت های عرصه های خارج از خانه از عهده ی زن برداشته شده است اما ممکن است بنا به شرایط این مسئولیت ها برای جامعه ی زنان واجب کفایی شود. مثلا در امور پزشکی¹. وقتی مسئولیتی از دوش زنان برداشته شده است یعنی حضور در آن عرصه برای یک زن مشغولیت است نه مسئولیت. مثلا فعالیت های اجتماعی، اشتغال و تحصیل عرصه های مشغولیت زن هستند نه مسئولیتش. و زمانی چنین مشغولیت هایی برای یک زن فضل است که به مسئولیتش که پس از زوجیت، همسری و مادری است خدشه و آسیبی وارد نکند.

بسم الله النّور

در بخش اوّل و دوّم به موضوع مردواره کردن و ظلم به زنان در سطوح مختلف اشاره شد.

اما هنوز ما به پاسخ اصلی نرسیدیم.

 به راستی رویکرد اصلی در مسئله ی زنان چیست؟

آیا باید آن ها را از حقوق خود مطلع کرد تا قدرت دفاع از خود داشته باشند؟!

آیا باید آن ها را توانمند کرد تا بتوانند بدون نیاز به مرد مشکلات خود را برطرف کنند؟!

آیا باید تمام حقوقی را که به مردان تعلق دارد، به زنان هم بدهیم تا تساوی زن و مرد در جامعه برقرار شود؟!