صالحات

حضور اجتماعی زن

بسم الله النّور

مطالب «زن مسئول و زن مشغول» همه مقدمه ای بودند برای آغاز بحث «حضور اجتماعی زن»1 که تا به امروز تبیین صحیحی از آن صورت نگرفته است و باید معیار و شاخص درستی برای تشخیص این مسئله تبیین گردد.

حضور اجتماعی زن یکی از مهمترین مسائلی است که فمینیست ها بر روی آن تأکید دارند و می گویند زن در اسلام محدود به خانه است!

در صورتی که اگر قرار بود در اسلام زن محدود به خانه باشد اصلا حدود حجاب برای چه درقرآن آمده است؟

زن در خانه که نیازی به حجاب ندارد، نیاز به دانستن آداب رفتار با نامحرم ندارد که این همه در قرآن به دقت تبیین شده است.

نکته ای که در همین ابتدا باید مشخص شود این است که چون نقش ها و مسئولیت های اصلی زن مبتنی بر خلقتش در خانه تعریف شده است پس زن مکان اصلی حضورش در خانه است و این به این معنی نیست که زن مسئولیت و نقش اجتماعی ندارد2 بلکه اولویت و اهمیت خانه بالاتر از همه ی امور دیگر است. کما این که در مطلب «مسئولیت زن در نگاه امام خامنه ای»  و نظراتش به آن پرداخته شد. 

تصور عامه ی مردم این است که حضور اجتماعی زنان مساوی است با شاغل بودن زنان. در صورتی که داشتن شغل یکی از عرصه های بسیار محدود حضور اجتماعی زنان است و عرصه های نا شناخته و مغفول دیگری وجود دارند که به آن ها پرداخته نشده است. و متأسفانه همین نگاه آسیب های فراوانی را در حوزه ی زنان و مطالعات مربوط به این حوزه ایجاد کرده است.

تعریف فعلی فمینیست ها از حضور زن در اجتماع «حضور و ورود زنان به هر عرصه ای است که مردان در آن حضور دارند و آن عرصه مردانه تلقی می شود.» مثلا حضور در شغل های سخت مثل کار در معدن! راننده کامیون شدن! حضور در ورزشگاه ها برای تماشای فوتبال و والیبال و ...!3 و هر آن چه در تصور شما مردانه تلقی می شود! چون هدف فمینبیست ها مرد شدن زنان است!

اما برای شروع بحث باید چهارجوب آن  را در سه پرسش اصلی مشخص کنیم:

1- چیستی حضور زن در اجتماع

در پاسخ به این پرسش بنیادی باید ماهیت حضور زن در اجتماع تبیین گردد.

2- چرایی حضور زن در اجتماع

در این پرسش هدف و علت حضور زن در اجتماع مورد بررسی قرار خواهد گرفت

3- چگونگی حضور زن در اجتماع4

و در پرسش نهایی حدود و چگونگی حضور اجتماعی زن تبیین خواهد شد.

برای پاسخ به این پرسش ها در ادامه باز باید سوالات زیر را مطرح کنیم:

1- اجتماع مناسب برای حضور زنان چیست؟

در این جا باید اجتماع و تعریف آن و ماهیت اجتماعی که زن باید در آن حضور داشته باشد تعریف می شود. به گونه ای عرصه شناسی و تبیین عرصه های حضور زن مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

2- اجتماع مناسب برای حضور زنان چرا هست؟

در اینجا چرایی و علت و هدف وجود چنین اجتماعاتی برای حضور زنان مورد بررسی قرار خواهند گرفت

3- اجتماع مناسب برای زنان چگونه است؟

در انتها اجتماع تراز برای حضور زن و چگونگی آن مورد تبیین قرار خواهند گرفت.

--------------

پ.ن 1: آن چه در اینجا و مجموعه مطالب حضور اجتماعی ارائه خواهد شد مسلما کامل نیست، چون پاسخ به هرکدام از پرسش های فوق به اندازه ی یک پایان نامه ظرفیت پرداخت به مسئله دارند. اما این جا کلیات مباحث برای تفکر دوستان ارائه خواهد شد ان شاء الله

پ.ن 2: می توانستم ادامه ی مطلب را با پاسخ به پرسش ها بنویسم اما ترجیحم این است که مخاطبان صالحات خودشان در این موارد فکر کنند و اندیشه هایشان را با دیگران به اشتراک بگذارند تا بنده هم از نظرات دوستان در شروع و تکمیل بحث استفاده کنم.


1- منظور بنده از «حضور اجتماعی زن» و مفهوم «اجتماع» فهم عام از این مفاهیم است نه اتیمولوژی (ریشه شناسی) و ترمینولوژی آن

2- بنده در اینجا اصلا به نقش مردان و ... کار ندارم. امور مربوط به مردان را خود آقایان باید زحمت بکشند و تبیین بفرمایند.

3- مسئله ی حضور زنان در ورزشگاه ها توسط فمینیست ها و تبدیل آن به مسئله ی جامعه تا جایی که مراجع که سطحشان در جامعه استراتژیک است به چنین مسائل خردی ورود پیدا کنند! هدف این گروه ورود به مسائل خرد برای تأثیر گذاری در حوزه ی کلان است!

4- یک زمانی در یکی از جمع های مربوط به امور زنان بودم مسئول جلسه بحث را به حضور اجتماعی زنان رساند و پرسید کدام حضور اجتماعی؟! این پرسش از بن اشتباه است. چون پرسش از «کدام» نه حد را مشخص می کند نه شاخصی را تبیین می کند.

۰ ۰
أنارستان ...
۲۲ شهریور ۱۹:۱۴
سلام علیکم . بازگشت عارفانه ی شما را گرامی میدارم.

پاسخ :

علیکم السلام
حالا از کجا معلوم عارفانه؟!
ان شاء الله به زودی قسمت شما بشه
میم ....
۲۲ شهریور ۱۹:۳۲
شهید مصطفی الگوی منه:"-)اون کتاب خیلی عالیه:-)

پاسخ :

واجب شد کتاب رو تهیه کنم.
میم ....
۲۲ شهریور ۲۲:۲۴
خاطرات مصطفی هست:)ساده شیرین:)
ترنم
۲۳ شهریور ۱۳:۱۲
سلام آبجی خانم
زیارت قبول، ان شاء الله نصیب همه آرزومندان شه.

اگر قرار بود در اسلام زن محدود به خانه باشد اصلا حدود حجاب برای چه درقرآن آمده است؟

بله این که در اسلام به مسئله حدود روابط زن با نامحرم پرداخته شده، نشان دهنده این هست که این مسئله موضوعیت داشته و بالکل ممنوع نیست ولی آیا عدم ممنوعیت به معنای مطلوبیت و توصیه و تاکید هم هست؟!
در قرآن راجع به طلاق هم مفصل بحث شده ولی آیا طلاق در اسلام مطلوب و موکد است؟


پاسخ :

علیکم السلام خواهر گلم
ممنون. ان شاء الله زیارت با معرفت قسمت شما و همه مؤمنین و مؤمنات بشه. 

یک مقدار باید فکر کنم برای جواب. ان شاء الله جمعه پاسخ رو ببینید.

و اما پاسخ
مسئله ای که باید در اینجا توجه شود این است که اسلام برای تمام عرصه هایی که یک انسان چه زن و چه مرد حضور پیدا خواهد کرد و یا با آن مواجه خواهد شد حد گذاشته است. چه عرصه های خصوصی و چه عمومی
نمونه اش ازدواج، طلاق، فرزنددار شدن، ازدواج مجدد مرد، رضاع و ...چون انسان با این پدیده ها مواجه می شود اسلام برایش حد دارد. این به معنای توصیه نیست. مثلا در طلاق و... همه ی انسان ها با آن مواجه نمی شوند اما به هر حال چون ممکن هست برخی افراد با مسئله ی طلاق روبرو شوند خداوند برایش حد گذاشته است در مسئله ی ازدواج مجدد و رضاع و ... هم این گونه است.
در مورد حضور اجتماعی زن هم همین طور است. حضور زن در اجتماع یکی از عرصه هایی است که یک زن با آن مواجه می شود. پس حدودی دارد این حضور. این به معنای توصیه به حضور و... نیست. بلکه به معنای حد زدن است برای تعیین چهارچوب این حضور.
حرف بنده این است، اگر قرار نبود زنی در جامعه حاضر شود چه لزومی داشت به حد گذاشتن برای چگونگی اش. چون بنا به نیاز، ضرورت و هرآن چه اسمش را بگذاریم یک زن در جامعه حاضر می شود. حالا اسلام با پیش بینی و دیدن جوانب امر چگونگی و چهارچوب آن را معین کرده است.
فائزه
۲۳ شهریور ۲۲:۱۲
سلام
زیارت قبول

پاسخ :

سلام علیکم
ان شاء الله به زودی یک زیارت با معرفت قسمت شما و خواهر گلتون بشه
مدافع ولایت
۲۷ شهریور ۱۱:۳۰

سلام .

ببخشید من یه سوال داشتم:

کسی که ارشد مطالعات زنان خونده باشه، برای دوره دکتری می تونه د رکدوم رشته ها شرکت کنه؟

ممنون.

پاسخ :

سلام علیکم خانوم
دکتری رشته ی مطالعات زنان رو میشه ادامه داد اما خیلی محدود. فقط تربیت مدرس گویا این رشته رو داره.
گرایش های رشته های جامعه شناسی و علوم اجتماعی رو هم می تونید انتخاب کنید.
ترنم
۲۷ شهریور ۱۲:۰۹
سلام علیکم
بله همین طوره که فرمودید.
یه بحث دیگه هم که مطرحه اینه که آیا اختلاط زن و مرد لازمه حضور اجتماعی زن هست؟ امیدوارم به این بحث هم بپردازید.

پاسخ :

علیکم السلام
در پاسخ به پرسش های «چگونگی حضور زن در اجتماع» و «و چگونگی اجتماعی که زن در آن حضور پیدا می کند» به این موضوع خوهیم پرداخت ان شاء الله.
مسلما اصل در حضور اجتماعی زن عدم اختلاط است مگر بنا به ضرورت (واقعا ضرورت نه این که اختلاط مباح باشد با رعایت حدودش!) اگر ضرورت پیدا شد باید حدودش رعایت شود.

یک نکته ای را هم همین جا اشاره کنم بد نیست:
بسیاری از افراد تصور می کنند که اختلاط زن و مرد  با رعایت حدود شرعی (بگذریم که چه قدر حدود شرعی رعایت می شود!) مباح و بدون اشکال است. در صورتی که اصلا این طور نیست. بلکه ارتباطات اجتماعی زن و مرد نا محرم شرطی دارد شرطش همان ضرورتی است که باید تبیین و رعایت شود.
مثلا آیا من می توانم با نا محرم با رعایت حدود شرعی در رفتار، قول و حجاب همین طور بی دلیل صحبت کنم؟
پاسخ این پرسش حتما منفی است. برای همین این همه در روایات حکم به حداقل ارتباط شده است.
بسم الله الرحمن الرحیم
ان شاءالله در اینجا به عنوان
«کرسی آزاداندیشی مجازی زن و خانواده»
دیدگاه هایم را در باب موضوعات مختلف پیرامون زنان با تمرکز بر تعریف و تبیین جایگاه و نقش زن و خانواده در اسلام و قرآن خواهم نوشت.
مشی کلی این وبلاگ نگاه منصفانه و واقع بینانه در قضاوت بین آراء گوناگون و متنوع صادر شده از متفکران و نظریه پردازان شرقی و غربی است، لذا جهت گیری های فمینیستی و امثالهم در اینجا اعتباری ندارند.
مطالب مندرج در این وبلاگ نتیجه سال ها مطالعه و برآیند آموخته های بنده است که در جهت منویات امام خامنه ای آن ها را به اشتراک میگذارم. طبیعتا نظراتم نه نظری نهایی و جامع است و نه بدون اشکال. فقط فتح بابی است برای جور دیگر نگریستن به جنس «زن».
نظرات در این وبلاگ باز است و همه ی نظرات موافق و مخالف به شرط عدم توهین محترمند و فقط نظرات حاوی توهین حذف خواهند شد.

لازم به ذکر است هر گونه کپی برداری یا نشر مطالب وبلاگ «صالحات» منوط به اجازه نویسنده ی وبلاگ است.
پیوند ها
طراح قالب : عرفـــ ـــان قدرت گرفته از بلاگ بیان