صالحات

مسئولیت زن در نگاه امام خامنه ای

بسم الله النّور

1-امام خامنه ای در تببینی واضح فرموده اند که تحصیل، فعالیت اجتماعی، همسری و مادری از حوزه های اصلی مسئولیت زنان است و فردی که از این امور زن را منع کند خائن است. این موضوع شامل حال فمینیست هاست که زنان را از مادری و همسری منع می کنند و جامعه ی سنتی مردان است که زنان را از تحصیل و فعالیت اجتماعی منع می کنند. هر دو گروه خائنند در نظر حضرت آقا.

برعکس جوامع غربی، اسلام به نقش مادران و زنان در جامعه بسیار تأکید دارد و معتقد است باید مادران جامعه اصلاح شوند تا تاریخ آینده اصلاح شود. در اسلام هرکس زن را به بی سوادی و بی اعتنایی به شرکت در کارهای اجتماعی و مادر بودن و همسر بودن تشویق کند، خیانت کرده است. (در دیدار با گروهی از خواهران، 63/12/21)

2-در این مصاحبه ایشان حوزه ی اشتغال بیرون از خانه را از فعالیت اجتماعی تفکیک نموده اند و کارهای خانه، فعالیت اجتماعی، جهاد در راه خدا، کار فرهنگی و سیاسی را از مسئولیت های زن دانسته اند. نکته ای که بنده هم از این اشاره ایشان شگفت زده شدم نکته ی انتهایی این مطلب بود که فرمودند اگر کار سیاسی و اجتماعی زن واجب است باید یک زن از کار خانه بزند تا به آن برسد. (مسئله در اینجا این است که کار اجتماعی و سیاسی واجب چیست؟ چون هر فعالیت اجتماعی ای بر زن واجب نیست.)

یکی از چیزهایی که در دنیا در باور فرهنگ های غربی یک چیز مسلمی شده که در دوران طاغوت به فرهنگ های نوع فساد انگیز آن ها هم کشانده بود، این است که زن اگر چنان چه شغلی خارج خانه نداشته باشد، از زنیّتش کم است، این غیر از فعالیت اجتماعی است. مسأله ی شغل داشتن است. یعنی به یک ماشین نویسی قانع بود، به یک کارمندی یک گوشه ی از ادارت قانع بود. بحث این نبود که می خواست در یک فعالیت اجتماعی مشارکت کند. بحث این بود که می خواست آن هم مثل مردها یک شغل داشته باشد. اگر فروشندگی یک مغازه را، یک سوپر مارکت را به او می دادند هم خوشحال بود. در حالی که ما این را یک فعالیت اجتماعی نمی دانیم. آنی که ما می گوییم و اسلام می گوید که کار اصلی زن توی خانه است، آن به این معناست که کار اصلی زن هنگامی که امرش دائر باشد بین شوهرداری و بچه داری و خانه را جارو پارو کردن یا اداره ی یک سوپرمارکت برای این که فلان قدر پول دربیاورد، آن اولی مقدم است، آن اولی شغل زن است؛ سوپرمارکت را بگذارد مرد برود اداره کند، کارمندی فلان اداره را بگذار مرد برود بکند. هنگامی که صحبت نان درآوردن مطرح است. التفات می کنید؟ نان درآوردن از یک کار توی بازار و توی اداره و توی خیابان و توی نمی دانم فرض کنیم که هر گوشه ی دیگر غیر از این است که انسان یک کاری را به عنوان یک حرکت اجتماعی، یک کار لازم، یک فریضه انجام میدهد. این دومی است که محترم است، این دومی است که بین زن و مرد مشترک است. آن اولی -یعنی نان درآوردن زن- جزو وظایف زن مطلقا نیست. آن جایی که زن می خواهد برود بیرون برای این که نان دربیاورد نه، همان توی خانه بماند. نان درآوردن جزو وظایف زن نیست، بر او لازم هم نیست، بیخود زحمتش را هم به خودش ندهد، کارهایی دارد که معادل آن کار هست داخل خانه، خیلی هم مهم تر است. اما آن جایی که صحبت فعالیت اجتماعی است، صحبت جهاد در راه خداست، صحبت کار فرهنگی است، صحبت عرض کنم که حفظ پشت جبهه است، صحبت کارهای سیاسی گوناگون است، آن جا بله زن برود، آن جا تکلیف اوست، وظیفه ی اوست، بایستی هرچی هم می تواند اگر چنان چه آن کار کار واجبی هست از کار داخل خانه هم بزند، آن را محدود کند تا این که بتواند به آن کار اجتماعی و سیاسی اش برسد. (در مصاحبه پیرامون جایگاه زن در جمهوری اسلامی، 63/12/4)

3-ایشان در این سخنرانی مسئولیت حضور در جامعه و رفع مشکلات را مسئولیت مشترک زنان و مردان می دانند و بر مسئولیت اختصاصی زن اشاره می کنند.

البته مسئولیت هایی هست که مشترک است. همان طور که گفتیم مسئولیت حضور در جامعه و فهمیدن دردهای عمومی جامعه و سعی در علاج دردهای عمومی جامعه، مخصوص مرد و مخصوص زن نیست؛ زن ها هم نمی توانند شانه شان را از این مسئولیت خالی کنند. اگر زن ها باید در این زمینه کاری انجام بدهند، البته باید انجام بدهند -محدودیتی هم وجود ندارد- اما مسئولیت های اختصاصی هم یعنی آن کاری هم که خدای متعال به حسب طبیعت به عهده ی زن قرار داده، مهم است. (در دیدار با گروه کثیری از زنان نخبه، 86/4/13)

4-حضرت آقا در اینجا به نقش و مسئولیت های ویژه ی زن اشاره می کنند که این نقش ها مرز تفکیک میان دو جنس است.

اسلام برای زن در اداره ی کل زندگی و مجموعه ی حیات اجتماعی نقش قائل است؛ نقش ویژه ی خودش، نقشی که به هیچ وجه از نقش جنس دیگر یعنی مرد، کمتر و کوچک تر و کم اهمیت تر نیست. برای مرد هم نقش ویژه ی خودش را قائل است. ترکیب جسمانی و روانی زن آن را برای آن تکلیف آماده کرده. این تکلیف عبارت است از آن چیزی که زن و مرد مرزشان آن جا از هم جدا می شود. (در کنگره ی بین المللی زن و انقلاب جهانی اسلام در تالار تئاتر شهر، 67/11/8)

5-همچنین ایشان در نکته ای بسیار مهم به بحث واجب عینی و کفایی در حضور اجتماعی زن می پردازند و بر توجه مسئولیت های همسری و مادری زن تأکید می کنند.

«خانم ها فعالیت اجتماعیشان را بکنند، منتها با حفظ جنبه ی خانه داری. البته من نمی گویم که همه ی زن ها باید خانه دار باشند نه، ممکن است خانم هایی باشند که در کارهای مختلف، مسئولیت های مختلف اجتماعی به وجود آن ها نیاز شدید باشد، مجبور هم باشند و فرضا مبالغی از وقتی را که صرف خانواده ممکن است بکنند در آن کارهای حساس صرف کنند برای آن ها شاید واجب عینی هم باشد، شاید واجب عینی یا کفایی باشد در مواردی، در این شکی نیست، اما این فراموش نشود که فعالیّت اجتماعی، فعالیت سیاسی، درس خواندن، درس گفتن نباید رقیب و مزاحم همسر بودن و مادر بودن زن به حساب بیاید؛ و زن با اخلاق انقلابی و اسلامی خودش می تواند سازنده ی مرد و سازنده ی نسل های آینده باشد.» (در دیدار با گروهی از بانوان کشور 63/12/21)

منبع: نقش و رسالت زن 5، عرصه های حضور اجتماعی زن، برگرفته از بیانات حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی)، نشر انقلاب اسلامی

۲ ۰
ترنم
۲۱ مرداد ۰۰:۴۳
اما آن جایی که صحبت فعالیت اجتماعی است، صحبت جهاد در راه خداست، صحبت کار فرهنگی است، صحبت عرض کنم که حفظ پشت جبهه است، صحبت کارهای سیاسی گوناگون است، آن جا بله زن برود، آن جا تکلیف اوست، وظیفه ی اوست، بایستی هرچی هم می تواند اگر چنان چه آن کار کار واجبی هست از کار داخل خانه هم بزند، آن را محدود کند تا این که بتواند به آن کار اجتماعی و سیاسی اش برسد.

برگرفته شده از وبلاگ صالحات salehat.blog.ir


این فراموش نشود که فعالیّت اجتماعی، فعالیت سیاسی، درس خواندن، درس گفتن نباید رقیب و مزاحم همسر بودن و مادر بودن زن به حساب بیاید؛ و زن با اخلاق انقلابی و اسلامی خودش می تواند سازنده ی مرد و سازنده ی نسل های آینده باشد.

برگرفته شده از وبلاگ صالحات salehat.blog.ir

آغا من می گم هر چیزی که چیز دیگه رو حد بزنه، حتما رقیب و مزاحمش بوده دیگه! به نظر من آقا اخیرا درباره فعالیت اجتماعی زن تجدید نظر کردن و وزن کارهای درون خانه ای در نظرشون بیش تر شده .موقع خوندن کتاب خانواده به این نتیجه رسیدم.
مگر این که فعالیت های درون_ برون خونه ای رو به واجب و مستحب تقسیم کنیم که اون وقت معلومه که واجبات برون خونه ای بر مستحبات درون خونه ای مقدم اند. ولی من مصداق واجبات برون خونه ای رو نمی شناسم.



پاسخ :

جمع بین صحبت های حضرت آقا می شود همان بحث واجب عینی و کفایی چه در بحث حضور زن در خانه چه در اجتماع که باید تبیین شود. (این کار امثال بنده هم نیست باید فقها در موردش نظر بدهند)
رقیب بودن حد زنه به نظر شما؟ چرا؟

نظر ایشون هم به نظرم در طول زمان تغییری نکرده و این کتاب هم نشر انقلاب هست و سال گذشته چاپ شده و حتما کتاب به نظر خود ایشون هم رسیده. و دکتر بانکی هم که خودشون در حوزه ی زنان صاحب نظرند مطالب کتاب رو جمع آوری کردند که دقت بسیاری هم دارند در این گونه موارد.
میم ....
۲۱ مرداد ۲۰:۳۸
ممنون

پاسخ :

دست حضرت آقا درد نکنه
ترنم
۲۲ مرداد ۱۹:۴۸
سلام علیکم
بله دیگه،تزاحم مانع جمع و موجب تحدید یکی از رقباست!
الویت واجب بر مستحب که واضحه ولی به گمانم در الویت مستحب برون خانه و مستحب درون خانه ای، نظر آقا این اواخر به اولی متمایل شده. (این بود احساس من از خوندن اون کتاب:) )

پاسخ :

علیکم السلام
بله و عامل حد زننده به مسئولیت همون امر واجبه

در مورد نظر حضرت آقا هم شاید دلیل تمایلشون این باشه که در دو دهه ی اخیر خیلی توجه زیادی به حضور بیرون از خانه شده برای همین باید این نوع نگاه عوض بشه وگرنه مبانی همانی است که همیشه گفته اند حتی همان مباحث خیلی سال پیش ایشان
میم ....
۲۳ مرداد ۱۹:۲۱
نظر من اینه مرده و حرفش:/
اگر اقا اون موقع اینو گفته باید پاس بایسته:-|

پاسخ :

شما خودتو ناراحت نکن
ترنم
۲۳ مرداد ۲۰:۱۰
میم عزیز کاربرد اون عبارت این جا نیست. اون عبارت در مورد عهدها کاربرد داره و درستش اینه مرده و قولش. اگه قرار باشه هیج تجدید نظری در کارهامون و اعتقاداتمون نکنیم که می شه تحجر و دگماتیزم!

پاسخ :

یعنی آقا به نظر شما تجدید نظر کردند؟
بنده چنین عقیده ای ندارم.
این کتاب چاپ 1393 هست و توسط دفتر حفظ و نشر آثار ایشون در زمان حیاتشون چاپ شده (حفظه الله)
و حتما به نظر ایشون رسیده و ایشون مطالب رو تأیید کردند.
جدای از این مسئله چرا تصور می کنید نظر حضرت آقا عوض شده؟
مگه چه مسئله ای مطرح شده که باید نظر ایشون در طول زمان نسبت بهش عوض بشه؟
ایشون گفتند: «بایستی هرچی هم می تواند اگر چنان چه آن کار کار واجبی هست از کار داخل خانه هم بزند، آن را محدود کند تا این که بتواند به آن کار اجتماعی و سیاسی اش برسد.»
ایشون از موضوع واجب بحث کردند که در مطالب دیگر هم اشاره کردند، واجب عینی و کفایی در حضور اجتماعی زن. بحثی واجب شد به هر دلیلی، باید در هر شرایطی انجامش داد.
و گفتم واجب رو من و شما هم نمی تونیم تعیین کنیم تعیین این مسئله با فقیه هست.
حالا واجب شد با خود ایشون یه جلسه بگذاریم راجع به این موضوع سوال کنیم :)
خدارو چه دیدید شاید زمانی محقق شد.

میم ....
۲۳ مرداد ۲۱:۲۴
باید یه مثال زد از کار واجب بیرون از خونه!
مثلا انتخابات!
تجمعات!(مثل همین ما اجازه نمیدهیم)
راهپیمایی ها(روز قدس.22 بهمن و...
جلسات نقد توافق که این اواخر میگیرن-_-
به نظرم اینا واجبه!
اصلا هرکسی مرد و زن از این کارا شونه خالی کنه مسلمون نیست:/تموم:/

پاسخ :

من نمی تونم به طور قطع نظر بدم این ها از واجبات بر عهده ی زن در خارج از خانه هست یا نه. اما مثلا آقا در استفتائی این طور فرموده اند: « موردی که انجام واجب شرعی با ضرورت های عقلی متوقف بر خروج از منزل باشد مانند سفر حج یا کسب درآمد برای اداره زندگی، اذن لازم نیست. (استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء قم)»

همانی که گفتم این موارد و تعیین حدودش با من و شما نیست بر عهده ی فقیه است.
یعنی من و شما اصلا صلاحیت ورود به این مسائل رو نداریم.
فقط می توانیم طرح مسئله کنیم و از فقیه درخواست کنیم این مسائل رو حل کنند.
میم ....
۲۳ مرداد ۲۲:۱۸
من میتونم به طور قطع نظر بدم اینا واجبات یه مسلمانه 

پاسخ :

شما فقیه هستید؟
صحیح نیست در مسائلی که متخصص نیستیم به قطعیت نظر بدیم.
اجازه ی شوهر و حدود ولایت او بر زن در خانواده به دلایل مصلحت های بسیار از قطعیات فقهی است که البته حدودش را شرع می گوید و فقیه اعلامش میکند نه من و شما.(که البته خود من در مورد این موضوع سوالات و مباحث زیادی دارم که در آینده مطرح خواهم کرد ان شاء الله، مثلا این که یک فرد معتاد که صلاحیت اداره ی خانواده را ندارد چگونه می تواند چنین حقی نسبت به همسرش داشته باشد و...)
میم ....
۲۴ مرداد ۰۱:۰۲
این مثال هایی که زدم در جهت چی هستن؟در جهت حل و فصل امور مسلمانان
مگر غیر از اینه کسی که در اندیشه کمک کردن به بقیه مسلمانان نباشه مسلمان نیست!مطمئنا بعد از فکر عمل هم لازمه


اون زنه بسیار کار اشتباهی میکنه که با یک فرد معتاد ازدواج میکنه.

پاسخ :

پاسخ بخش اول رو توی کامنت های قبل دادم.

در مورد بخش دوم هم، هیچ کس دوست نداره با یه فرد معتاد ازدواج کنه، اما ممکن هست فردی متوجه نشه یا بعد از ازدواج فرد معتاد بشه
بیوتن
۲۹ مرداد ۲۰:۱۴
سلام و تشکر از بابت مطالب خوب
من احساس کردم آن چیزی که میشود به آن حد زد خانه داری است.چیزی که ظاهرا در راستای مادری و همسری هم هست اما عینا با آنها یکی نیست.به شخصه با برداشتی که از دین داشته ام و از این صحبتهای حضرت آقا نظرم این است که هرچند کار خانه اهمیت و اصالتی دارد که اینهمه در ازایش ثواب برشمرده اند و حضرت زهرا سلام الله علیها نیز یک روز درمیان هم شده از آن چشم پوشی نمیکرده اند که فعل ایشان برای ما حجت است، اما در صورت وجود وظایف اجتماعی میشود محدودش کرد.مثلا میتوانیم اگر وسعمان برسد کارگر بگیریم بعضی روزها، میتوانیم از تکنولوژیهای روز بیشتر استفاده کنیم و وقت بخریم یااز دوستی مادری کسی کمک بگیریم .اصلا تقسیم کار کنیم درخانه تا مادر برسد به وظایف اجتماعی اش.
اما از مادری، از تربیت، از شوهرداری خب اصلا نمیشود گذشت و در اینجا شاید خیلی از کمک گرفتنها نه تنها مفید نباشد بلکه درنهایت مضر هم تمام شود. کاریست که فقط از خود مادر برمی اید یا از خود همسر. و اگر خوب انجام نشود ضررهای فردی و اجتماعی اش شاید قابل جبران نباشد.

پاسخ :

علیکم السلام خانوم
خوبید شما؟
اگر بدونید چه قدر خوشحال شدم نظرتون رو دیدم (لطف میکنید یه راه ارتباطی مثلا ایمیل در یک کامنت خصوصی برام بگذارید)
دقیقا همین طور هست که گفتید. زن باید تأکیدش روی نقش ها و مسئولیت های بی بدیلش باشد. همان وظایفی که کسی جز او نمی تواند انجام دهد.
در مطلب نقش های بی بدیل 1 و 2 در مورد نقش بی بدیل مادری اشاره شده قبلا.
فاطمه بانو
۰۷ شهریور ۰۵:۵۴
سلام
با افتخار لینک شدید
یاعلی

پاسخ :

علیکم السلام
از لطف شما متشکرم
azadmard
۲۱ شهریور ۱۳:۰۱
سلام
به تازگی با وبلاگتون آشنا شدم،بنظرم بسیار پر محتواست و خیلی از مطالبتون خوشم اومده ... بسیار منطقی و روشن.
نظرم در این زمینه بیشتر اینه که نباید بطور کلی در این زمینه سخن گفت، بلکه باید در مورد کارهایی که ممکن هست بوجود بیایند،بصورت جزئی بحث کرد.
مثلا ممکنه یک خانوم قید پختن ناهار یک روز رو بزنه و بره توی یک جلسه بسیج شرکت کنه،ولی همین خانوم وقتی بچه شیرخواره داشته باشه برای یک جلسه معمولی نمیتونه بچه رو مثلا به کسی بسپره، حداقل کاری که میتونه انجام بده اینه که در شرایطی به اون جلسه یا مراسم بره که بتونه بچه رو با خودش ببره یا اینکه زمان حضورش در اونجا رو محدود کنه.
اگر دقت کرده باشید خود آقا فرمودند که اگر چنانچه آن کار کار واجبی باشد،می تواند از کار داخل خانه هم بزند... اینجا می تونیم بگیم که تمام فعالیت های اجتماعی در هر زمانی آنقدر برای ما لازم الحضور نیستند(بقول خودم) که در تمام اونها ،زن بصورت تمام وقت حضور داشته باشد.

پاسخ :

سلام علیکم
از لطف شما متشکرم.
هدف در اینجا این است که ابتدا چهارچوب ها و معیارهای کلی تبیین شوند و سپس وارد جزئیات شویم.
ما می خواهیم در اینجا یک خط کش و معیار به افراد و خصوصا جامعه ی زنان داده شود تا بتوانند خودشان مسیر صحیح را با آن معیار تبیین کنند نه این که لازم باشد در تمام امور جزئی ورود پیدا کنیم.

سید
۲۵ آبان ۱۶:۴۹
 سلام
 ممنون از مطلب خوب تون
سوال دارم:
آقا چرا می گن خانه داری شغل زن است؟
شغل 
یعنی وظیفه؟
یا یعنی منبع کسب درآمد؟
یا آنچه باید وقتش را صرف آن کند؟

تا آنجا که من می دانم طبق نظر همون فقها که شما گفتید نباید جز نظر اونا نظری داشته باشیم
بالاجماع کار داخل خانه بر زن واجب نیست.
اگر انجام دهد می تواند مطالبه اجرت کند....


پاسخ :

سلام علیکم

شغل یعنی بیشترین مشغولیت. یعنی محوریت مسئولیت زن در خانه است.
مثلا وقتی به کسی می گوییم معلم. یعنی مشغولیت اصلی این فرد علمی است.

خانه داری به معنای انجام کارهای روزمره خانه مثل شست و شو و... نیست.
خانه داری یعنی آرام نگه داشتن خانه. یعنی پایدار نگه داشتن خانه و خانواده. مثل لنگر که ثبات کشتی را ایجاد می کند، زن هم باید این ثبات را در خانه ایجاد کند.
شاید این که گفته می شود خانه داری شغل زن است، شرح این بخش از روایت رسول خدا صلوات الله علیه باشد. «المرأة سیدة بیتها»

اما در مورد کارهای روتین خانه مثل رفت و روب و ... همان طور که در متن آمده و شماهم گفتید بله زن می تواند بابتش اجرت بگیرد.

بسم الله الرحمن الرحیم
ان شاءالله در اینجا به عنوان
«کرسی آزاداندیشی مجازی زن و خانواده»
دیدگاه هایم را در باب موضوعات مختلف پیرامون زنان با تمرکز بر تعریف و تبیین جایگاه و نقش زن و خانواده در اسلام و قرآن خواهم نوشت.
مشی کلی این وبلاگ نگاه منصفانه و واقع بینانه در قضاوت بین آراء گوناگون و متنوع صادر شده از متفکران و نظریه پردازان شرقی و غربی است، لذا جهت گیری های فمینیستی و امثالهم در اینجا اعتباری ندارند.
مطالب مندرج در این وبلاگ نتیجه سال ها مطالعه و برآیند آموخته های بنده است که در جهت منویات امام خامنه ای آن ها را به اشتراک میگذارم. طبیعتا نظراتم نه نظری نهایی و جامع است و نه بدون اشکال. فقط فتح بابی است برای جور دیگر نگریستن به جنس «زن».
نظرات در این وبلاگ باز است و همه ی نظرات موافق و مخالف به شرط عدم توهین محترمند و فقط نظرات حاوی توهین حذف خواهند شد.

لازم به ذکر است هر گونه کپی برداری یا نشر مطالب وبلاگ «صالحات» منوط به اجازه نویسنده ی وبلاگ است.
پیوند ها
طراح قالب : عرفـــ ـــان قدرت گرفته از بلاگ بیان