صالحات

بسم الله النور

موج دوم فمینیسم 1

پس از چهار دهه رکود، جنبش مجددا در دهه 1960 تا 1970 قوت گرفت.

حقوقی که زنان در موج اول به دست آورده بودند زمینه ی به وجود آمدن خواسته های جدید برای زنان شد. امکان تحصیل برای زنان، قشری از زنان تحصیل کرده را به وجود آورد که مطالبات جدید تر و جدی تری داشتند و از عدم حضور زنان در مراتب بالای مدیریتی احساس نارضایتی می کردند.

هم زمان با به وجود آمدن مطالبات جدید، ابداع شیوه های کنترل موالید و قانونی شدن استفاده از آن ها در سال 1967 باعث کاهش دغدغه زنان از فرزندآوری پیاپی شد.

در این دوره آمریکا شاهد تحولات اقتصادی بود که مستقیما بر زندگی زنان تأثیر می گذاشت. در این دوره اشتغال زنان سیر صعودی پیدا کرد و به این ترتیب قشر عظیمی از زنان شاغل پدید آمد.  در این دوره نظام سرمایه داری بر اساس منافع خود از زنان در حوزه ی اشتغال استفاده میکرد و در صورتی که به نیروی کار آن ها نیاز نداشت، با مطرح کردن ایدئولوژی خانه نشینی، موجبات نارضایتی زنان را فراهم می کرد.

از سوی دیگر زنان خانه دار هم تحت تأثیر اقتصاد سرمایه داری قرار گرفتند. با پیشرفت فناوری، بسیاری از امور خانه با ماشین انجام می شد و بسیاری از کارهای سنتی خانگی حذف شدند. این تغییرات موجب بر هم زدن تفکیک سنتی نقش ها، آزاد شدن وقت زنان و احساس بیهودگی زنان خانه دار از شأن و موقعیت خود شد.

رودگر، نرجس، فمینیسم، نشر دفتر مطالعات و تحقیقات زنان

بسم الله النور

هریت برتون تا جایی که زنان شبیه مردان هستند، شایسته همان حقوقی هستند که مردان دارند، و تا جایی که با مردان تفاوت دارند باید نماینده خود باشند و نه آن که مردان آن ها را نمایندگی کنند.

فرانسیس ویلارد در دیدگاه سنتی اعتقاد بر این بود که اگر زنان وارد اجتماع شوند، نظام خانواده و اجتماع برهم می خورد در حالی که ویلارد معتقد است که زنان با ورود به اجتماع می توانند مادری کنند و سپهر عمومی را بهبود بخشند.

سوزان آنتونی ازدواج مسئله یک جانبه بوده که به شکلی شدیدا نا برابر بر دو جنس تحمیل می شده و در آن مرد همه چیز را به دست می آورد و زن همه چیز را از دست می دهد.

او همچنین معتقد بود، برای این که زنان به موقعیتی برسند که به اندازه مردان بر کار خود کنترل داشته باشند، باید از حق رأی برخوردار شوند.

اما گلدمن ازدواج را نوعی بیمه نامه می دانست که زنان نام خود، زندگی خصوصی خود، احترام به نفس خود و کل حیات خود را به آن می پردازد و به علاوه وابستگی مادام العمر اجباری را به دنبال دارد.

او معتقد بود زنان باید به انسانیت کامل برسند و باید بر خود به عنوان یک شخصیت و نه کالای جنسی، تأکید کنند.

الیزابت استنتون زنان نباید صرفا به عنوان مادر، همسر، خواهر، دختر مورد توجه قرار گیرند، بلکه باید به عنوان «شهروند»، به عنوان «زن» در نظر گرفته شوند.

از جنبش تا نظریه های اجتماعی، تاریخ دو قرن فمینیسم، حمیرا مشیرزاده، نشر شیرازه

بسم الله النور

موج اول فمینیسم3

علاوه بر انجمن آمریکایی حق رأی زنان و انجمن ملی حقوق زنان، اتحادیه ی مسیحی هم برای احقاق حقوق زنان دو جناح داشت:

1- جناح رادیکال با رهبری فرانسیس ویلارد

پس از پیروزی ویلارد برای رهبری اتحادیه، از سال 1883 مسأله «حق رأی» از اهداف آن شد.

فرانسیس ویلارد

2-جناح محافظه کار به رهبری آنی ویتنمیر

آنی ویتنمیر

بسم الله النور

موج اول فمینیسم 2

زنان برای رسیدن به خواسته های خود در تشکیلات مختلف مانند جنبش منع مشروبات الکلی ، الغای بردگی ، ارائه خدمات در جنگ داخلی و باشگاه های سنتی زنان، فعال بودند.

مهم ترین وسیله ارتباطی در آن زمان نامه نگاری و سفرهای شخصی بود که سوزان آنتونی از پرسفرترین رهبران جنبش زنان تلقی می شد. زنان در آن زمان فاقد ابزاری برای تحقق اهدافشان بودند و تنها ابزارهایشان، سخنرانی، قطع نامه و گردهمایی بود و با وجودی که مردان مخالف این گردهمایی ها و سخنرانی ها بودند اما توانایی های آنان را می ستودند.

بسم الله النور

موج اول فمینیسم 1

جنبش فمینیسم برای مطالبه حقوق زنان سه موج اصلی داشت و از شیوه های گوناگونی برای رسیدن به مطالبات خود اقدام کرد.

موج نخست جنبش زنان از سال 1848 تا سال 1920 بود که به طور ویژه به دنبال اهداف زیر بودند.

1-اصلاح لباس زنان

2-اصلاحات حقوقی

3-اصلاحات سیاسی

4-مرد ستیزی، نقد خانواده و ازدواج

5-طرح برداشت های جدید از مسیحیت

بسم الله النور

برای فهم چرایی به وجود آمدن فمینیسم باید نگاهی به تاریخ و جایگاه زن غربی در قرن 18 و 19 بیاندازیم.

در بیان تاریخ این گونه آمده است که جایگاه زنان در قرن 18 و تا نیمه قرن 19 شبیه جایگاه بردگان بوده است و نسبت به مردان هیچ اختیاری نداشتند. زن در آن زمان به طور کامل به مردان نزدیکش از جمله پدرو برادر و پس از ازدواج  به همسرش وابسته بوده است.

زن در آن زمان ارث نمی برده و حق مالکیت نداشته است و اگر مالی داشته پس از ازدواج متعلق به شوهرش بود. زن در آن زمان اگر کار هم می کرد، می بایست دستمزدش را به همسرش می داد.

بسم الله النور

در مواجهه با هر مفهوم یا پدیده ای ابتدا باید به سه پرسش اساسی پاسخ دهیم.
1-آن پدیده چیست؟
2-چرا هست؟
3-چگونه هست؟
در رابطه با مسئله ی زنان نیز، در مورد هر موضوعی که قصد مطالعه ی آن را داریم این سه پرسش اساسی را مطرح می کنیم تا موضوع روشن شود. پاسخ این پرسش ها تمام جوانب موضوع را برای ما روشن کرده و اجازه ی انحراف از موضوع اصلی را به ما نمی دهد.
مثلا در رابطه با فمینیسم ، از چیستی ، چرایی و چگونگی فمینیسم سوال می پرسیم. این که فمینیسم اساسا چیست؟ فلسفه ی وجودی فمینیسم چیست و چرا به وجود آمد؟ و فمینیسم چگونه درپی حل مسائل زنان برآمد؟
در این مطلب به پرسش اول یعنی چیستی فمینیسم پاسخ می گوییم.
فمینیسم، از ریشه ی Feminine که معادل Feminin در فرانسوی و آلمانی می باشد اخذ شده است.  کلمه ی Feminin به معنای زن یا جنس مؤنث است که خود از ریشه ی لاتینی Femina گرفته شده است.1
از قرار معلوم واژه ی «فمینیست» نخستین بار در 1871 در یک متن پزشکی به زبان فرانسه برای تشریح گونه ای وقف در رشد اندام ها و خصایص جنسی بیماران مردی که تصور می شده است از خصوصیات زنانه یافتن تن خود رنج می برند، نوشته شده است. یک سال بعد یک نویسنده ی فرانسوی این واژه را برای اشاره به زنانی که مردانه رفتار می کنند به کار برد. گرچه در فرهنگ پزشکی معنای فمینیسم، خصوصیات زنانه یافتن مردان بود، در اصطلاح سیاسی این واژه ابتدا برای خصوصیات مردانه یافتن زنان به کار رفت. استفاده از این واژه تا دهه ی 60 و 70 میلادی برای اشاره به تشکل های زنان مرسوم نبود و کاربردی محدود در ارتباط با مسائل خاص  و گروه هایی خاص داشت. صرفا در همین اواخر است که استفاده از این واژه برای تمامی گروه های مرتبط با مسئله ی حقوق زنان متداول و فراگیر شده است.2
فمینیسم مبتنی بر تعریف جامعه شناسی خود به معنای جنبش اجتماعی دفاع از حقوق زنان است که با تغییر شرایط زمان رویکرد و خط مشی متفاوتی را در جهت رسیدن به هدف خود انتخاب کرد و در هر زمان به لباس یک نحله از تفکرات رایج فلسفی زمان خود برآمد.
فمینیسم برای جلوه کردن و پرچم دادن به جنبش خود به لباس های لیبرالیسم3 ، مارکسیسم4، سوسیالیسم5 ، پسا مدرنیته و پسا ساختارگرایی در آمد تا ذیل این تفکرات اومانیستی6 (انسان محوری) دم از حقوق زنان و برابری دوجنس بزند.
و گروهی به افراط در زن پرستی و مرد ستیزی روی آوردند و لباس زشت و تنگ و بدقواره ی فمینیسم رادیکال را بر تن کردند.

پ ن: جهت مطالعه ی بیشتر: چیستی فمینیسم، کریس بیسلی، ترجمه ی محمدرضا زمردی، انتشارات روشنگران و مطالعات زنان
___________________________________________________
1 و 2- فمینیسم، عباس یزدانی، بهروز جندقی، دفتر مطالعات و تحقیقات زنان، 1382
3- لیبرالیسم یا اباحه گری، مبتنی بر این نظر که همه چیز مباح است و چهار گزاره ی اساسی در اعمال یعنی واجب، مستحب، مکروه و حرام را بر نمی تابد.
4- مارکسیسم مبتنی بر ایدئولوژی جامعه ی طبقاتی مارکس
5- ایدئولوژی سوسیالیسم مبتنی بر مالکیت عمومی و سیستم اشتراکی
6- سوپرپارادایم (ابر وادی) امانیسم یا انسان محوری، محور هستی و عالم را انسان در نظر می گیرد و در مقابل سوپر پارادایم خدا محوری قرار می گیرد.

بسم الله النور

مبتنی بر آموزه های اسلامی و قرآنی برای تبیین یک موضوع ابتدا باید مشخص کنیم که چه چیز را نمی خواهیم. بنابراین علی رغم قول قبلی این وبلاگ را با موضوع «مکتب فمینیسم » آغاز میکنیم.
زنان غربی  درهمین 100 سال گذشته نه حق رأی داشتند و نه حق مالکیت، حتی اجازه ی تصرف در اموال خود را نیز نداشتند. بنابراین فمینیسم که مجموعه ای از باورها و مفاهیم برخواسته از فلسفه و جامعه شناسی غربی است تلاش کرد تا با ارائه ی راه حل مشکلات زنان را بکاهد و به آن ها کمک کند تا به حقوق حقه ی خود برسند.
آموزه های اصلی مکتب فمینیسم اگرچه سعی در اعطای حقوقی ظاهری به زنان داشت اما در باطن پاسخی افراطی به وضع تفریطی زنان داشت. نگاه نظریه پردازان اولیه ی فمینیسم عمدتاً مبتنی بر مرد ستیزی، خانواده گریزی، استقلال کامل زنان و نشان دادن فرودستی زنان در دین و جامعه داشت. به موجب این جنبش، زنان خود  را آزاد یافته و به صورت عنان گسیخته ای وارد جامعه و بازار کار شدند و از اینجا بود که مردان سودجو بر این جنبش سوار شدند و از شعار حقوق زن برای رسیدن به منافع و مطامع خود استفاده کردند.
صاحبان کار و سرمایه با استفاده از نیروی کار ارزان زنان، آنان را از خانه بیرون کشیده و بر خلاف خلقت جسم و روح زن بارهای سنگین شغل های مردانه را بر او تحمیل کردند.
حال زن علاوه بر وظایف معمولش یعنی همسری و مادری و انجام امور خانه می بایست بار کاری که در ظاهر برای اعطای حقوق زن بود را نیز بر دوش می کشید.
فمینیسم، حق رأی، مالکیت، استقلال مالی را به زنان داد و آنچه در خلقت زن بود یعنی دختری، همسری، مادری و در کل زنانگی زنان را از آنان گرفت.
حال زن فمینیست آزاد بود استقلال مالی داشت، در نتیجه نیازی به همسر نداشت و حق انتخاب پیدا کرده بود و خودش هرزمان وبا هرکه می خواست بدون پیمان و قرارداد رسمی ازدواج زیر یک سقف زندگی می کردند بچه می آوردند و فرزندان بی گناه ناخواسته را سقط می کردند. این شد که ارمغان فمینیسم برای زنان هرج و مرج جنسی، فرزندان بی پدرو... بود و تعداد بسیار زیادی فرزندان نامشروع را بر دامن ناپاک تمدن غرب گذاشت.
این زنان که به غایت حقوق خود دست یافته بودند اکنون حتی نمی خواستند مادر باشند و در قید فرزند قرار گیرند! و مهدکودک ها برای حل مشکل مادری تأسیس شدند تا خلاء مادری را از راهی نادرست برای این فرزندان تأمین کنند...
در کل حاصل فمینیسم برای جامعه جهانی بر خلاف تصور عموم نه تنها دادن حقوق زنان به زنان بود بلکه گرفتن زن بودن زنان از آنان و مرد شدن زنان بود.
خانه که می بایست محل سکونت و آرامش باشد تبدیل شد به خوابگاهی برای رفع حوائج حیوانی
مادری که غایت خلقت زن است به پرستاران جویای کار و مهدکودک ها سپرده شد.
زنان که برای رشد نیاز به تکیه گاه همسر خود داشتند خود شدند تکیه گاه وجود خود ...

لطفا نظر خود را در مورد فمینیسم و علت موافقت یا مخالفت خود را با این جنبش بفرمایید.

بعدا نوشت: بهتر است به جای عبارت غایت خلقت زن بگوییم غایت جنسیت زن، یا غایت زن بودن