صالحات

بسم الله النّور

روایت زیبایی است به نقل از کتاب «فضائل» ابن شاذان قمی، درباره گفتگوی لطیف و زیبای میان حضرت علی و حضرت زهرا سلام الله علیهما. در این گفتگو حضرات با لطافت و مزاح نسبت به یکدیگر فخرفروشی می کنند و از فضل خود نسبت به یکدیگر می گویند. شرح و توضیح این حدیث شریف و پرمفهوم، در کتاب «عشق ذوی القربی» نوشته بانو علویه همایونی از شاگردان بانو امین که چندی پیش دعوت حق را لبیک گفتند، داده شده است.

الفضائل لابن شاذان: روی أنّه جاء- فی الخبر- أنّ الإمام علیّ بن أبی طالب علیه السّلام کان ذات یوم هو و زوجته فاطمة علیها السّلام یأکلان تمرا فی الصحراء؛ إذ تداعبا بینهما بالکلام.

فقال علیّ علیه السّلام: یا فاطمة، إنّ النبیّ صلى اللّه علیه و آله و سلم یحبّنی‏ أکثر منک‏.

فقالت: وا عجبا منک، یحبّک أکثر منّی، و أنا ثمرة فؤاده، و عضو من أعضائه، و غصن من أغصانه، و لیس له ولد غیری!

فقال لها علیّ علیه السّلام: یا فاطمة، إن لم تصدّقینی فامضی بنا إلى أبیک محمّد صلى اللّه علیه و آله و سلم.

قال: فمضینا إلى حضرته صلى اللّه علیه و آله و سلم، فتقدّمت، و قالت:

یا رسول اللّه صلى اللّه علیه و آله و سلم! أیّنا أحبّ إلیک أنا أم علیّ علیه السّلام؟

قال النبیّ صلى اللّه علیه و آله و سلم: أنت أحبّ إلیّ، و علیّ أعزّ علیّ منک.

فعندها قال سیّدنا و مولانا الإمام علیّ بن أبی طالب علیه السّلام: أ لم أقل لک:

أنا ولد فاطمة ذات التقى.

قالت فاطمة علیها السّلام: و أنا ابنة خدیجة الکبرى.

قال علیّ علیه السّلام: و أنا ابن الصفا.

قالت فاطمة علیها السّلام: أنا ابنة سدرة المنتهى.

قال علیّ علیه السّلام: و أنا فخر الورى.

قالت فاطمة علیها السّلام: و أنا ابنة من دنى فتدلّى و کان من ربّه قاب قوسین أو أدنى.

قال علیّ علیه السّلام: و أنا ولد المحصنات.

قالت فاطمة علیها السّلام: أنا بنت الصالحات و المؤمنات.

قال علیّ علیه السّلام: خادمی جبرائیل.

قالت فاطمة علیها السّلام: و أنا خاطبنی فی السماء راحیل، و خدمتنی الملائکة جیلا بعد جیل‏

قال علیّ علیه السّلام: و أنا ولدت فی المحلّ البعید المرتقى.

قالت فاطمة علیها السّلام: و أنا زوّجت فی الرفیع الأعلى، و کان ملاکی فی السماء.¹

«ابن شاذان در کتاب فضائل روایت نموده که روزی امام علی بن ابی طالب علیه السلام با زوجه خویش فاطمه علیها السلام در صحرا ضمن گردش و تناول خرما به مزاح پرداختند.

علی علیه السلام فرمودند: فاطمه جان پدرت پیامبر (صلی الله علیه و آله) مرا بیش از تو دوست دارد.

فاطمه سلام الله علیها جواب داد، واعجبا چگونه ممکن است در صورتی که من ثمره جان او و عضوی از اعضاء او و شاخه ای از وجود او هستم و جز من فرزندی ندارد.

سپس علی علیه السلام فرمودند: اگر باور نداری الان خدمت حضرتش می رویم و سؤال خواهیم کرد. فاطمه سلام الله علیها موافقت فرمود و باهم به خدمت رسول خدا رسیدند.

فاطمه سلام الله علیها عرض کرد، پدرجان، یا رسول الله، کدام یک از ما نزد شما محبوب تر هستیم؟

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: نزد من تو از علی محبوب تر و علی از تو عزیزتر است.

در این موقع بود که مولا امام علی بن ابی طالب علیه السلام، فرمودند: نگفتم برای تو؟ سپس فرمودند، من فرزند فاطمه بنت اسد زن با تقوایی هستم.²

حضرت فاطمه سلام الله علیها گفتند: من فرزند خدیجه کبری هستم.

حضرت علی علیه السلام گفتند:  من فرزند صفا هستم.

حضرت فاطمه سلام الله علیها گفتند: من فرزند سدرة المنتهی هستم.

حضرت علی علیه السلام گفتند:من فخر کائناتم.

حضرت فاطمه سلام الله علیها گفتند:من فرزند کسی هستم که به پروردگارش نزدیک و نزدیک تر شد تا جائی که به اندازه دو قوس یا کمتر فاصله داشت.

حضرت علی علیه السلام گفتند: من فرزند محصنات هستم.

حضرت فاطمه سلام الله علیها گفتند: من فرزند صالحات و مؤمنات هستم.

حضرت علی علیه السلام گفتند: جبرئیل خدمت گزار من است.

حضرت فاطمه سلام الله علیها گفتند: من آنم که راحیل ملک با من سخن گفت و ملائکه دسته دسته خدمت گزار من هستند.

حضرت علی علیه السلام گفتند: و من در مکانی بلند جایگاه دیده به جهان گشودم.

حضرت فاطمه سلام الله علیها گفتند: و من آنم که عقدم در مقام رفیع اعلی بسته شد و اقتدارم در آسمان‌ها جلوه‌گر شد.»

------

در این روایت، حضرات دوبار خود را به شأن و مقام مادرشان معرفی می کنند، یک بار در اولین معرفی، «أنا ولد فاطمة ذات التقى. قالت فاطمة علیها السّلام: و أنا ابنة خدیجة الکبرى.» و بار دیگر در عبارات بعدی، «قال علیّ علیه السّلام: و أنا ولد المحصنات.

قالت فاطمة علیها السّلام: أنا بنت الصالحات و المؤمنات.» توجه به این موضوع و شأن و جایگاهی که از طریق مادر نصیب انسان می شود بسیار مهم است.

-

پ.ن 1: بارها می خواستم این کتاب را در مناسبت های مختلف معرفی کنم و این روایت پر بار را. اما توفیقش حاصل نشد. گویا این مطلب باید عیدی بنده میشد به شما عزیزان در ایام غدیر.

پ.ن 2: عید غدیر، عید الله الاکبر، عید ولایت بر همه شما بزرگواران مبارک.

پ.ن 3: تک تک این عبارات مفصل در کتاب «عشق ذوی القربی» شرح داده شده اند.

پ.ن 4: روایت مفاخر حضرت امیرالمؤمنین و حضرت زهرا علیهما سلام طولانی است، ان شاء الله در مناسبت های دیگر ادامه اش تقدیم می شود.

1- الفضائل (لابن شاذان القمی)، ص:80

2- عشق ذوی القربی، علویه همایونی، ص 35

* ترجمه عبارات،بعضیشان از کتاب عشق ذوی القربی است و بعضی شان از این لینک