صالحات

رویکرد اصلی در مسئله «زن» (3)

بسم الله النّور

در بخش اوّل و دوّم به موضوع مردواره کردن و ظلم به زنان در سطوح مختلف اشاره شد.

اما هنوز ما به پاسخ اصلی نرسیدیم.

 به راستی رویکرد اصلی در مسئله ی زنان چیست؟

آیا باید آن ها را از حقوق خود مطلع کرد تا قدرت دفاع از خود داشته باشند؟!

آیا باید آن ها را توانمند کرد تا بتوانند بدون نیاز به مرد مشکلات خود را برطرف کنند؟!

آیا باید تمام حقوقی را که به مردان تعلق دارد، به زنان هم بدهیم تا تساوی زن و مرد در جامعه برقرار شود؟!

//bayanbox.ir/view/7502644433221595641/woman-1.jpg

پاسخ به تمام سوالات بالا «خیر» است. چون تمامی راهکارهای بالا توسط فمینیست ها اجرا شده است و هیچ کدام هیچ نتیجه ی مثبتی دربر نداشته اند و نه تنها ظلم به زن کمتر نشد بلکه بیشتر هم شد.

پاسخ این است: رویکرد اصلی در این مسئله بازگرداندن زنان به جایگاه «زن بودن» خود در خانواده و جامعه و رفع ظلم از زنان است که می تواند از طریق گام های زیر از سطح کلان تا خرد محقق شود.

1- تبیین جایگاه زنان مبتنی بر قرآن و متون اسلامی برای ارائه ی الگوی نوینی از زن در مقابل اندیشه ی فمینیسم

«گفتمان اسلام "زنِ حقیقی" است؛ این گفتمان را همان‌طور که اشاره کردم، بایستی ما به صورت تهاجمی مطرح کنیم. مطلقاً در موضع دفاعی قرار نگیرید. گفتند بعضی از خانمها که آن کسانی که دنبال مثلاً کنوانسیون زنان یا مؤسّسات وابسته به سازمان ملل هستند، تهدید میکنند که اگر چنین کنید، اگر چنان کنید ممکن است علیه شما قطعنامه صادر کنیم! خب به دَرَک! قطعنامه صادر کنند. گفتمان اسلامی در مورد زن را بایست با روحیّه‌ی تهاجم، طلبگارانه مطرح کرد.»1

 

2- تغییر ساختار ارزش گذاری در مورد زن از زن کارمند و اجتماعی به زن مادر و خانه دار

در سیستم ارزش گذاری فعلی، زنی حائز ارزش و جایگاه بالاتری است که شاغل باشد و حضور اجتماعی بالاتری داشته باشد و زنان خانه دار و کسانی که مادرند با تعابیر نامناسب خطاب شده و ودور از جامعه متصور می شوند. در صورتی که در سیستم ارزش گذاری اسلام ارزش مادری و همسری و انجام کارهای خانه این قدر بالاست که قابل قیاس با امور مختلفی که به عهده ی مردان گذاشته شده است نیست. 

« تصوّر از زن در خانه، تصوّر یک موجود درجهی دویی [است] که موظّف به خدمتگزاری به دیگران است؛ این تصوّر  بین خیلیها هست - حالا بعضیها به زبان میآورند، بهرو میآورند، بعضیها هم به رو نمیآورند، امّا در دلشان این است - این درست نقطهی مقابل آن چیزی است که اسلام بیان کرده است. من مکرّر عرض کردهام این حدیث معروف را که «اَلمَرأَةُ رَیحانَةٌ وَ لَیسَت بِقَهرَمانَة»؛قهرمان، در تعبیرات رایج عربی، به آن کارگزار میگویند؛ مثل «اَمَرَ قَهرِمانَهُ بِکَذا»؛ مثلاً فلان صاحب ملک و املاک فراوان به قهرمان خودش، یعنی آن کسی که کارگزار امور این املاک است، گفت؛ به این میگویند «قهرمان». در این حدیث میگوید: خیال نکن زن کارگزار تو داخل خانه است که باید کارهای خانه را [انجام دهد]؛ اینجوری نیست. خب ببینید، این خودش یک فصلی است که از آن چندین فصل گشوده میشود: مسئلهی احترام کار زن در خانه و عدم الزام او، مجبور نبودن او، قابل خریداری شدن این کار یعنی قابل مبادلهی با پول؛ این است. اینها چیزهایی است که خب در اسلام هست، در فقه اسلام هست؛ همانطور که اشاره کردند ایشان، واقعاً فقه ما فقه مترقّی و برجستهای است.»2

در نگاه غربی اصالت به اجتماع داده می شود به همین دلیل تمامی مناسبات اجتماعی هم در نسبت با آن تعریف می گردد. زمانی که اصالت با اجتماع است فردی ارزشمند تر است که حضور اجتماعی پررنگ تری دارد. به همین دلیل است که خانه داری، مادری و همسری که زن را از اجتماع (با تعریف غربی) دور می کند، مورد تحقیر واقع می شود.

توضیح ضروری: دوستان تصور نکنند ما به دنبال خانه نشینی زنان و حذف زنان از جامعه ایم بلکه وضع موجود برای حضور اجتماعی زنان مورد پذیرش ما نیست و به دنبال الگوی جایگزین در این حوزه هستیم تا زن با حفظ جایگاه خود در جامعه هم حضور داشته باشد. اما محور اصلی حضور زن خانواده است کما این که زن خود محور این هسته اولیه جامعه است. در آینده انشاء الله در رابطه با این موضوع بیشتر توضیح خواهم داد.


1- بیانات در دیدار جمعی از بانوان فرهیخته‌ی حوزوی و دانشگاهی ۱۳۹۲/۰۲/۲۱

2- بیانات در دیدار جمعی از بانوان برگزیده کشور ۱۳۹۳/۰۱/۳۰

یک توضیحی در اینجا ضروری است که بسیاری از آقایان مطرح می کنند و آن این است که می گویند ما باید خدمت گزار زن باشیم؟

پاسخ در این روایت کاملا مشخص است و نقشی که خداوند با مردان در رابطه با زنان اعطا کرده است خدمت به جنس زن است تا زن به وظایف اصلی اش رسیدگی کند. (مبتنی بر آیه الرجال قوامون علی النساء و نسائکم حرث لکم و نقش های قوّامیت و حراثت مرد که در آینده بیشتر توضیح داده خواهد شد)

۰ ۰
ترنم
۰۲ دی ۱۶:۱۶
سلام آبجی خانم
من خیلی دلم روشنه که الگوی اسلامی به زودی تصریح خواهد شد و خانم ها از اون استقبال خواهند کرد. همه نگرانی م از ناحیه آقایونه که زیر بار نگاه اسلام خواهند رفت یا نه!
آبجی خانم،یه برادر سراغ نداری همین حرف ها رو واسه آقایون بزنه؟

پاسخ :

سلام علیکم
از اون جایی که ما مبدأ و منشاء هر انسانی رو چه زن چه مرد در خانواده می دونیم و آنچه هم که تبیین میشه در خانواده هست نقش هردو نفر و جایگاهشون هردو باهم تبیین میشه.
در نتیجه هم زمان داره این هردوتا کار باهم انجام میشه. 
و اصلا تعریف خانواده های پدرسالار، مادر سالار، فرزند سالار تعریفی هست که جامعه شناسان غربی در مورد خانواده آوردند و ما در اسلام هیچ کدوم از این الگوهارو نداریم و خانواده ی مد نظر ما خدا محوره و میایم می بینیم خداوند چه نقشی رو به هر دو جنس داده تا اون ها رو در جایگاه خودشون قرار بدیم. 
تا جایی که اطلاع داره مدرسه اهل بیت مدرسه قرآن و عترت ویژه ی حضور متأهلین (هردوزوج خانم و آقا) هست که این خودش قدم خوب و پربرکتی هست ان شاء الله.
کتاب تدبر در ساحت بیت هم به موضوع هردوجنس در بیت پرداخته. 
ان شاء الله در آینده یه سخنرانی فوق العاده از جانب یک آقا هم براتون میگذارم :)
ولی من خودم بسیار مایل بودم و هستم که وبلاگی شبیه تو فقط لیلی باش یا همین جا با مدیریت یک آقا ایجاد بشه که از همین جا اعلام میداریم.
وبلاگی به نام من و زهرای علی بود کمی تا قسمتی شبیه رضوان خانم می نوشت ولی مدت هاست دیگه نمی نویسه.
ولی این حرکت ها کافی نیست و باد آقایون بیشتر در این عرصه وارد بشند. 
66
۰۳ دی ۱۵:۳۷
سلام
تبیین دقیق نگاه اسلام خیلی خوب است اما دقیق.
وقتی در اسلام گفته می شود که زن قهرمان نیست، خانم خانه است و حتی می تواند خانه داری هم به معنای کار در خانه، نکند، خب پس راه اسلام در انجام امور خانه چه می شود؟
راهش را هم داده است و متاسفانه در مقابل نگاه اسلام، بانوان جامعه مقاومت می کنند. راه اسلام، وجود کنیزهایی است که «ما ملکت ایمان» مرد هستند و می تواند علاوه بر زن آزاد خود، آنها را هم به نکاح خود در آورد.
زنها این را بر می تابند در جامعه امروز؟
و البته این فقط یک گوشه ی مسئله است!

پاسخ :

سلام

1- لطف بفرمایید با نام کاربری ثابت (ترجیحا همان مسافر) نظر بگذارید.

2- اینجا بنده نه در جایگاه اسلامم نه فهم دقیقش. بلکه فهم ناقصم را به اشتراک می گذارم تا جرأت و مجال بحث برای مخاطبین ایجاد شود.

3- موضوع کنیز کلا بحثش جداست و مسائل زن آزاد در میان کنیز و صاحبش تقریبا موضوعیتی ندارد و اصلا حکمت رفتار با کنیز و ... آن چه شما تصور می کنید نیست.
انسان از بدو خلقتش آزاد آفریده شد. حال اگر انسانی انسانی دیگر را به بردگی گرفت آیا نباید نیازهایش را رفع کند؟
یکی از این نیازهایش ازدواج است و احکام مترتب بر آن.

حالا اینجا یک سوال مطرح می شود: آیا در اسلام توصیه ای بر گرفتن کنیز داریم؟
پاسخ این است که خیر نداریم اما برعکسش هست. یعنی توصیه به آزاد کردنشان.

همین راهکار موجب شد تا سنت برده داری اعراب با ورود اسلام و احکامی که اسلام وضع کرد برچیده شود و در زمان حاضر چنین مسائلی موضوعیت نداشته باشد که بخواهیم در رابطه با آن بحث کنیم.

و اما پاسخ سوال شما «پس راه اسلام در انجام امور خانه چه می شود؟»
پاسخ شما در خود متن داده شده است.

«خیال نکن زن کارگزار تو داخل خانه است که باید کارهای خانه را [انجام دهد]؛ این‌جوری نیست. خب ببینید، این خودش یک فصلی است که از آن چندین فصل گشوده میشود: مسئله‌ی احترام کار زن در خانه و عدم الزام او، مجبور نبودن او، قابل خریداری شدن این کار یعنی قابل مبادله‌ی با پول؛ این است.»

مخاطب در اینجا مرد است که سه امر برای او بیان شده است:
اول این که تصور نکنید خانم هیچ کاری در خانه نمی کند و خانه داری را امری کم ارزش تلقی کنید. باید به کار زن در خانه احترام گذاشته شود.
دوم این که خانم موظف به انجام امور منزل نیست که مرد طلبکارانه از او درخواست انجام این کار را بکند.
سوم این که خانم می تواند بابت کارش مزد بگیرد. (کدام یک از مردان ما این را برمی تابند؟)

کلیت این روایت روشن میکند که باید نگاه مردان (چون مخاطب در اینجا مرد است) نسبت به کار زنان در خانه تغییر کند. زن لطف می کند که کار خانه را انجام می دهد و مختار است این لطف را متقبل نشود و مرد باید این را لطف بداند نه وظیفه.

اما نظر حقیر در این رابطه
بنده معتقدم که انجام امورات خانه (فارق از بحث بالا و ارتباطش با مرد) جزئی از سیاست های زنانه است برای استوار نگه داشتن محور قدرت نرم و نیمه سخت در خانه که به او سپرده شده است، و اگر زنی از این ابزار استفاده نکند می توان گفت او اصلا زن زیرکی نیست.
یکی از اساتید مرد ما می گفت زن با آشپزی جادو میکند. اگر زنی خود را از این ابزار جادویی محروم کند باید از او پرسید ابزار جایگزین او چیست؟!

و در نهایت برگردیم به دوران امروز
مادربزرگ مادر ما که هنوز هم به لطف خدا سایه شان بر سرمان است به تمام معنا خانم خانه بودند و فقط دو سه کار از امورات خانه را به عهده داشتند. آشپزی، خیاطی و بافتنی و امور این چنینی، و رسیدگی به امور بچه ها
بقیه کارها را اجیران یا مزدوران انجام می دادند.
یعنی افرادی مزد بگیر اجیر می شدند و کارهای ظرف شویی، رخت شویی، نظافت و امور دیگر خانه را انجام می دادند.
تا زمانی که پدربزرگ مادر ما در قید حیات بودند اوضاع به همین منوال بوده است.
مادربزرگ مادری خودم هم در خانه شان زن و شوهری زندگی می کردند و امور منزل را سامان می دادند و به ازای کار جای خواب و غذا داشتند.
هیچ کدام هم نه کنیز بودند نه غلام.

امروز هم ماشین این وظیفه را بر عهده دارد نه کنیز و غلام.

66
۰۳ دی ۱۵:۵۰
یک نکته هم در تکمیل:
همان طور که مومنین امروز ما (منظور کل جامعه مثلا اسلامی) با مدرنیته مخالفت می کنیم و در عمل اما کاملا تن به معاییر و مقاییس مدرنیته داده ایم و مثلا به آن تقی زاده ابله، فحش می دهیم که گفته بود باید از فرق سر تا نوک پا، غربی شویم و در عمل خود ما امروز از فرق سر تا نوک پا، غربی شده ایم و از انها هم جلوتریم، زنان ظاهرا مسلمان ما هم همین گونه اند، همه علیه فمینیسم، موضع می گیرند و قبیح می خوانندش اما در عمل، دست فمینیسم را بسته اند از پشت، محکم!
تا اینگونه باشد و البته ظاهرا مقدر است که اینگونه باشد تا صاحب اصلی برسد، به آن خواهرمان هم بفرمایید که خبری از زن اسلامی و همچنین مرد اسلامی، نخواهد بود.

پاسخ :

همه هم بر علیه فمینیسم موضع نمی گیرند ها بعضی ها مثل لیبرال مسلمان فمینیست مسلمانند!

ما تلاشمان همین است که به توفیق الهی این فاصله در نظر و عمل را نسبت به شرایط مطلوب کم کنیم.
ترنم
۰۳ دی ۱۶:۰۹
سلام
همه از جمله خودم رو دعوت می کنم به دقیق حرف زدن
اگر بناست مصداقی (بخوانید کارگاهی ) بحث کنید بسم الله
ولی خواهش می کنم این کار رو نکنید که یک مورد رو مثال بزنید و بعد بفرمایید این فقط یه گوشه مسئله است _ که من ازش این طور می فهمم نمی خواید راجع به این مصداق وارد بحث بشید و اصلا این مصداق در اولویت نیست_
این روش جز افزودن بر ابهامات و تعصب و موضع گیری دفاعی طرفین ثمری نداره.
با عرض معذرت خدمت صابخونه.

پاسخ :

علیکم السلام
توضیحات در جواب نظر خود ایشون داده شد.
ابهامات هم پاسخ داده شد. :)
ممنون از تذکر

ترنم
۰۳ دی ۱۶:۵۲
لازم بود بگم که مخاطب کامنت قبلی م جناب 66 بود آیا؟
مریم
۰۴ دی ۱۱:۳۵
سلام خواهر گلم احسنت واقعاً عالی بود کلی مطلب یاد گرفتم
ممنون بابت مطالب عالی انشالا همیشه مستدام باشد

پاسخ :

سلام
لطف دارید.

مسیر
۰۹ دی ۱۵:۱۳

سلام عزیز

سلام و درود

چقدر ممنونم که وقت گذاشتید برای مطالعه و ممنون تر که سرحوصله و مهربانانه و خیرخواهانه راهنمایی فرمودید!

باید سرفرصت بنشینم و ببینم چه خبرست!

خیر کثیر نصیبتون رفیق ِ هم راه!

پاسخ :

سلام خانوم
خواهش میکنم
قابل گل روی شمارو نداشت.
و خیر کثیر در مسیر حق نصیب شما هم ان شاء الله
طاق بستان کرمانشاه/بیستون کرمانشاه
۰۹ دی ۲۳:۴۸
ﺩﻭﺗﺎ ﺩﺳﺘﺎﺷﻮ ﻣﺸﺖ ﮐﺮﺩ ﺟﻠﻮﻡ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﮔﻔﺖ :

ﺍﮔﻪ ﺑﮕﯽ گل ﮐﺪﻭﻣﻪ ﻣﯿﻤﻮﻧﻢ ...!!!

ﭼﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺳﺨﺘﯽ ﺑﻮﺩ ...

ﺗﺮﺱ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻧﺶ ﺗﻤﺎﻡ ﻭﺟﻮﺩﻣﻮ ﻓﺮﺍ ﮔﺮﻓﺘﻪ

ﺑﻮﺩ ...

ﺑﺮﺍﯼ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﻧﺪﺍﺩﻧﺶ ﻣﺤﮑﻢ ﺯﺩﻡ ﭘﺸﺖ ﺩﺳﺖ

ﭼﭙﺶ !!!

ﻭ ﮔﻔﺘﻢ ﺍﯾﻦ ﮔﻠﻪ ...!!!

ﺩﺳﺘﺸﻮ ﺑﺎﺯ ﮐﺮﺩ ...گل بود،،،،،

ﺍﺷﮑﺎﻡ ﺟﺎﺭﯼ ﺷﺪ ﺭﻭﯼ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎﻡ ...

ﺣﻮﺍﺳﺶ ﻧﺒﻮﺩ،ﻭﻗﺘﯽ ﺑﺎ ﺩﺳﺖ ﺭﺍﺳﺘﺶ ﺍﺷﮑﺎﻣﻮ

ﭘﺎﮎ ﮐﺮﺩ ...

ﻓﻬﻤﯿﺪﻡ تو ﺩﺳﺖ ﺭﺍﺳﺘﺶ ﻫﻢ گل نبود!!!!!!

آنکه تو را میخواهد!!!!

به هر بهانه ای میماند!!!!!!

* زنده یاد حسین پناهی*[گل]

kermanshahan20.blogfa.com

kermanshah29.blogfa.com

kermanshah39.blogfa.com

مریم ...
۱۰ دی ۲۲:۴۰
سلام..
به کسی گفتم مطالب وبلاگ شما را بخواند...
خوانده، حالا شاکی شده بیا اگه راست میگی جواب سوالای من رو بده گفتم بنده خدا کار ما شده حکایت برنامه شب آسمانی طرف وهابی بود از پس کارشناس برنامه بر نمی آمد گیر داده بود به مجری که تو باید جواب من رو بدی ...
گفتم اگه مرد کارزاری برو با خود صاحب وبلاگ بحث کن حالا نمی دانم میاد یا نه.
آخرش گفتم تعارف نکن از این به بعد دفترچه بیمه تو بیار داروهاتم من بنویسم...

پاسخ :

سلام :)
شما استادید خودتون

حتما بگید بیان منم سرم درد میکنه برای بحث.
به شرط عدم توهین حتما پاسخگو خواهم بود ان شاء الله

اشکال امثال ایشون اینه که خیلی هاشون فقط بلدن حرف بزنن و سر بحث جدی که میشه کم میارن و وارد بحث نمیشن.
بگید اگر این قدر براش عقیده اش مهمه و مطمئنه درسته بیاد و ازش دفاع کنه.
وحید
۳۰ دی ۲۲:۰۲
سلام با افتخار لینک شدید. امیدوارم مداوم به مطالب ما سر بزنید چرا که روزانه وبلاگ به روز می کنیم و زحمات زیادی کشیده میشه
بسم الله الرحمن الرحیم
ان شاءالله در اینجا به عنوان
«کرسی آزاداندیشی مجازی زن و خانواده»
دیدگاه هایم را در باب موضوعات مختلف پیرامون زنان با تمرکز بر تعریف و تبیین جایگاه و نقش زن و خانواده در اسلام و قرآن خواهم نوشت.
مشی کلی این وبلاگ نگاه منصفانه و واقع بینانه در قضاوت بین آراء گوناگون و متنوع صادر شده از متفکران و نظریه پردازان شرقی و غربی است، لذا جهت گیری های فمینیستی و امثالهم در اینجا اعتباری ندارند.
مطالب مندرج در این وبلاگ نتیجه سال ها مطالعه و برآیند آموخته های بنده است که در جهت منویات امام خامنه ای آن ها را به اشتراک میگذارم. طبیعتا نظراتم نه نظری نهایی و جامع است و نه بدون اشکال. فقط فتح بابی است برای جور دیگر نگریستن به جنس «زن».
نظرات در این وبلاگ باز است و همه ی نظرات موافق و مخالف به شرط عدم توهین محترمند و فقط نظرات حاوی توهین حذف خواهند شد.

لازم به ذکر است هر گونه کپی برداری یا نشر مطالب وبلاگ «صالحات» منوط به اجازه نویسنده ی وبلاگ است.
پیوند ها
طراح قالب : عرفـــ ـــان قدرت گرفته از بلاگ بیان