صالحات

بسم الله النور

در مواجهه با هر مفهوم یا پدیده ای ابتدا باید به سه پرسش اساسی پاسخ دهیم.
1-آن پدیده چیست؟
2-چرا هست؟
3-چگونه هست؟
در رابطه با مسئله ی زنان نیز، در مورد هر موضوعی که قصد مطالعه ی آن را داریم این سه پرسش اساسی را مطرح می کنیم تا موضوع روشن شود. پاسخ این پرسش ها تمام جوانب موضوع را برای ما روشن کرده و اجازه ی انحراف از موضوع اصلی را به ما نمی دهد.
مثلا در رابطه با فمینیسم ، از چیستی ، چرایی و چگونگی فمینیسم سوال می پرسیم. این که فمینیسم اساسا چیست؟ فلسفه ی وجودی فمینیسم چیست و چرا به وجود آمد؟ و فمینیسم چگونه درپی حل مسائل زنان برآمد؟
در این مطلب به پرسش اول یعنی چیستی فمینیسم پاسخ می گوییم.
فمینیسم، از ریشه ی Feminine که معادل Feminin در فرانسوی و آلمانی می باشد اخذ شده است.  کلمه ی Feminin به معنای زن یا جنس مؤنث است که خود از ریشه ی لاتینی Femina گرفته شده است.1
از قرار معلوم واژه ی «فمینیست» نخستین بار در 1871 در یک متن پزشکی به زبان فرانسه برای تشریح گونه ای وقف در رشد اندام ها و خصایص جنسی بیماران مردی که تصور می شده است از خصوصیات زنانه یافتن تن خود رنج می برند، نوشته شده است. یک سال بعد یک نویسنده ی فرانسوی این واژه را برای اشاره به زنانی که مردانه رفتار می کنند به کار برد. گرچه در فرهنگ پزشکی معنای فمینیسم، خصوصیات زنانه یافتن مردان بود، در اصطلاح سیاسی این واژه ابتدا برای خصوصیات مردانه یافتن زنان به کار رفت. استفاده از این واژه تا دهه ی 60 و 70 میلادی برای اشاره به تشکل های زنان مرسوم نبود و کاربردی محدود در ارتباط با مسائل خاص  و گروه هایی خاص داشت. صرفا در همین اواخر است که استفاده از این واژه برای تمامی گروه های مرتبط با مسئله ی حقوق زنان متداول و فراگیر شده است.2
فمینیسم مبتنی بر تعریف جامعه شناسی خود به معنای جنبش اجتماعی دفاع از حقوق زنان است که با تغییر شرایط زمان رویکرد و خط مشی متفاوتی را در جهت رسیدن به هدف خود انتخاب کرد و در هر زمان به لباس یک نحله از تفکرات رایج فلسفی زمان خود برآمد.
فمینیسم برای جلوه کردن و پرچم دادن به جنبش خود به لباس های لیبرالیسم3 ، مارکسیسم4، سوسیالیسم5 ، پسا مدرنیته و پسا ساختارگرایی در آمد تا ذیل این تفکرات اومانیستی6 (انسان محوری) دم از حقوق زنان و برابری دوجنس بزند.
و گروهی به افراط در زن پرستی و مرد ستیزی روی آوردند و لباس زشت و تنگ و بدقواره ی فمینیسم رادیکال را بر تن کردند.

پ ن: جهت مطالعه ی بیشتر: چیستی فمینیسم، کریس بیسلی، ترجمه ی محمدرضا زمردی، انتشارات روشنگران و مطالعات زنان
___________________________________________________
1 و 2- فمینیسم، عباس یزدانی، بهروز جندقی، دفتر مطالعات و تحقیقات زنان، 1382
3- لیبرالیسم یا اباحه گری، مبتنی بر این نظر که همه چیز مباح است و چهار گزاره ی اساسی در اعمال یعنی واجب، مستحب، مکروه و حرام را بر نمی تابد.
4- مارکسیسم مبتنی بر ایدئولوژی جامعه ی طبقاتی مارکس
5- ایدئولوژی سوسیالیسم مبتنی بر مالکیت عمومی و سیستم اشتراکی
6- سوپرپارادایم (ابر وادی) امانیسم یا انسان محوری، محور هستی و عالم را انسان در نظر می گیرد و در مقابل سوپر پارادایم خدا محوری قرار می گیرد.